Choroba jako problem feministyczny. Płeć w badaniach biologicznych

Abstrakt

W artykule przedstawiam wybrane wątki z feministycznych analiz badań biologicznych, zwłaszcza prowadzonych w genetyce, zwracając szczególną uwagę na kategorie choroby i zdrowia. Pokazuję, na czym polega feministyczna interwencja w te badania, w jaki sposób może ona wpłynąć na zmianę ich przedmiotu i kierunku, na samo rozumienie biologii, jej metod i celów. Wskazuję ponadto na wybrane korzyści poznawcze (czy szerzej kulturowe oraz polityczne), które płyną z analiz feministycznych, zarówno dla samych badań naukowych, jak i dla filozofii nauki czy studiów nad nauką i technologią. Z oczywistych względów związanych z ogromem materiału zwracam uwagę jedynie na wybrane problemy omawianego podejścia, które są moim zdaniem filozoficznie najbardziej newralgiczne i interesujące. Zdaję sobie sprawę, że nie istnieje jednorodna feministyczna krytyka nauki i jej praktyk, w tym nauk biologicznych, wszelkie uogólnienia zatem staram się formułować z należytą ostrożnością.